ادبیات نظری تحقیق آثار اجتماعی عدالت سیاسی
آثار اجتماعي عدالت سياسى
1 - 3 . عدالت سياسي از منظر امام علي عليه‌السلام
از نظر امام علي عليه‌السلام آن‌چه سياست را در مسير درست هدايت مي‌كند عدل است و فراتر از عدل ملاكي براي تدبير اجتماع و سياست وجود ندارد . ( شريعت ، 1387ش : 239 )
حضرت عليه‌السلام در اين زمينه مي فرمايد : « خیر السیاسات العدل : برترین سیاست ها ، عدالت است .» ( تميمي آمدي ، 1410ق : 354 )
در نگاه امام علي عليه‌السلام هيچ رياست و بزرگي مانند به كار بردن عدالت در مسائل سياسي حكومت نمي‌باشد و مي‌فرمايد : « لا رياسة كالعدل فى السّياسة : در سياست ، رياستي مانند عدل نيست .» ( تميمي آمدي ، 1410ق : 792 )
از آن‌جايي كه در برقراري عدالت سياسي مهم‌ترين نقش را رهبر جامعه ايفا مي‌كند ، و در طرف ديگر مردم هستند كه بايد ابتدا وي را به رسميت بشناسند و سپس در سازماندهي امور جامعه با وي همكاري كنند ، امام علي عليه‌السلام در رابطه با ويژگي اين شخص مي‌فرمايد : « أَيُّهَا اَلنَّاسُ إِنَّ أَحَقَّ اَلنَّاسِ بِهَذَا اَلْأَمْرِ أَقْوَاهُمْ عَلَيْهِ وَ أَعْلَمُهُمْ بِأَمْرِ اَللَّهِ فِيهِ : اى مردم سزاوارترين مردم براى اين امر ( خلافت ) كسى است كه نسبت به آن از همگى نيرومندتر و به دستورهاى خداوند در اين باره ، از همه كس داناتر باشد .» ( نهج‌البلاغه ، خطبه173 ، ص248 )
با توجه به كلام امام عليه‌السلام ، كسي كه رهبري جامعه را به دست مي‌گيرد مي‌بايست در سياست و اداره امور مملكت از همگان نيرومندتر ، و در شناخت شرايط و موقعيّت‌ها و چگونگى تدبير امور شهرها و اداره جنگ‌ها از همه كس داناتر ، ودوم اين‌كه او بايد بيش از ديگران دستورهاى خداوند را در امور رهبري به كار بندد . و اين امور مستلزم اين است كه اين شخص از همه افراد مردم زاهدتر و پارساتر و عادل‌تر باشد ، به اين وسيله زمامدار مي‌تواند عدالت سياسي را در حكومت خويش به عرصه ظهور برساند .
در حقيقت عدالت سياسي به حوزه‌ي قدرت و سياست و مشاركت مردم مربوط مي‌شود اين‌كه حاكمان مشروعيت خود را چگونه به دست آورند و در نزد مردم مشروعيت دارند يا خير ، مي تواند با عدالت سياسي مرتبط باشد . از ديدگاه مردم اگر حاكم سياسي شايستگي احراز اين مقام را داشته باشد حكومت عادلانه است در غير اين صورت اگر با زور و اجبار قدرت را تصاحب كرده‌باشد آن حكومت ظالم است و فرمانبرداري از آن جايز نيست . در مقام اجرا نيز حكومتي عادل است كه با رفع محدوديت‌ها امكان مشاركت برابر و آزاد را براي مردم در زمينه‌هاي سياسي فراهم كند و قدرت و مناصب سياسي را بر حسب استعداد و شايستگي افراد تقسيم كند . ( جمال زاده ، 1387ش : 12 )
اجراي عدالت در حوزه سياست ، اثرات مثبتي را در جامعه از خود برجاي مي گذارد ، و متقابلاً ، به كارگيري ظلم و بى عدالتى در عرصه سياست ، عواقب ناگوارى در پى دارد . شناخت
